درس دوم:لطف الهی
هدایت عامه :
خداون خالقی حکیم است وهیچ یک ازمخلوقاتش بدون
هدفی مشخص که خداوندآنهارابه سوی آن اهداف هدایت
میکندنیستند.اگرهم موجودی بی هدف است نشانه ضعف
وناآگاهی خوداوست وخداوندحکیم ازاین صفت مبراست.
پس هدایت یک اصل اصل عامه وهمگانی درنظام خلقت است.
تناسب میان هدف وخلقت وهدایت :
خداوندهرموجودی را
به نحوه خاص ومنحصربه فردی
خلق کرده است ازاین رو
برای هریک هدف وساختمانی
خاص وویژه قرارداده است
ازاین رو شیوه هدایت خاصی
برای آنهامعین کرده است.
عسل ماده مفیدخوراکی توسط زنبوران عسل تولید میشود.
یعنی یکی ازاهداف مهم آفرینش زنبورعسل تولیدعسل است
برای اینکه این موجودبتواندعسل تولیکندخداوندامکانات
خاصی رادربدن این گونه زنبورهاقرارداده
تابتوانندازشهدگل ها استفاده کنندوکندوی خودرادرجای
مناسبی بسازند.
هدایت ویژه انسان
خداوندویژگی هاوارزش هایی دروجودانسان قرارداده است
که باعث تمایزانسان هاازسایرموجودات شده است.
یکی ازاین ویژگی هاتقرب به درگاه خداونداست
که تقرب به خداوندیعنی تقرب به همه زیبایی ها.
ویژگی دیگرتوانایی تعقل وتفکراست که قرآن کریم ازاین
توانایی به نام ها متفاوتی همچون:تفکر،تعقل،تفقه
وتدبریادکرده است
وهمچنین رسیدن به حقیقت رافقط بااین ابزارعملی میداند.
ویژگی دیگرقدرت اختیاراست.ازین روست که میگوییم
حرکت انساناختیاری است واین به این معنی است که
انسان میتواند هدف درستراتشخیص دهدوآن رابرگزیندوبه
سوی آن حرکت کند.
خداوندبرای اینکه انسان هاهدف درست راتشخیص دهنددو
ویژگی ونعمت به انسان ها عطاکرده است.
1)عقل(دردرون ووجود انسان)
2)پیامبران(دربیرون ازوجودانسان)
انسان به کمکم عقل به پاسخ بسیاری ازسؤلات میرسدبرای
مثال میداند جهان مبدأداردوهدف مندونظام منداست وآینده
ای روشندرانتظاراوست ونیزباکمک عقل درمیابدکه
نمیتواندپاسخ مناسبی برای برخی ازسؤالات خودپیداکند
مثلامیداندکه نمیتواندپاسخ برخیازنیازهای بنیادین راکامل
دهدبنابراین برای پاسخ دادن به اینگونه سؤالهانیازبه هدایت
الهی خواهدداشت.ازاین روست که خداوندپیامبرانی را
میفرستدتاپاسخ اینگونه مسائل رابه انسان
هابرساندوهدایتشان کند.اگرانسان عاقلانه بیندیشدراه
دستیابی به همه نیازهایش برای وی مشخص شده است.
امام کاظم(ع)به شاگردش هشام بن حکم فرمود:«
ای هشام خداوندرسولانش رابه سوی بندگانش
نفرستاد،جزبرایآنکه این بندگان درپیام الهی تعقل
کنند.کسانی این پیام رابهترمیپذیرندکه ازمعرفت بیشتری
برخوردارندوآنان که درتفکروتعقل برترندنسبت به فرمان
الهی داناترندوآن کس که عقلش کاملتراست رتبهاش
دردنیاوآخرت بالاتراست.ای هشام خداوند دو حجت برمردم
دارد:حجتی آشکاروحجتی نهانحجت آشکار،رسولان وانبیاء
وائمه اندوحجت نهان همان عقل انساناست.
هرکس باقدرت تفکروتعقل خوددرپیام الهی بیندیشددرخواهدیافت:
1)هدفوزندگیانسانچیستوباکدامهدف،زندگیانسانمعنای
حقیقیخودرامیابد.
2)آینده انسان چیست وچگونه رقم خواهد خورد.
3)احساسامنیت،آرامش،شادمانیحقیقیورضایتازخودچه
موقعوچگونهبه دست می آید.
4)شکوفایی ورشدانسان ازچه راهی میسر است.
5)حیات اجتماعی سالم،عادلانه وحافظ کرامت انسان
چگونه شکل میگیرد.
بنابراین عقل وسیله فهم پیام الهی است وهرکس که توان
تفکررادرخویش پرورش دهدبه فهم عمیق ترودرستری
ازدین دست میابد.درحالی که بدون تفکروتعقل تنهابه پوسه
دین دسترسی پیدامیکندوازحقیقت آن بی بهره میشویم.
بیشترکژفهمی هاوانحرافات درطول تاریخبرخاسته ازعدم
استفاده درست وبه جا ازعقل بوده است.
کلمات کلیدی: